«Θυμάμαι που πολλές φορές περνούσες τη μέρα σου αντιγράφοντας κείμενα που σου χρησίμευαν ως άμφια. Το προτιμούσες αυτό γιατί στη αντιγραφή η προσωπική συμβολή πρακτικώς περιορίζεται στον μόχθο, η συναισθηματική πράξη ανήκει σε άλλον. Έτσι κρατιόσουν σε απόσταση από τα γραπτά σου.... Τέτοιες φράσεις είναι σαν αποδημητικά πουλιά, έλεγες. Ανάλογα με την εποχή μεταφέρονται. Είναι λόγια του αέρα, φράσεις- μετανάστες. Φράσεις που ψάχνουν την τύχη του άλλου, κάθε φορά».
ΥΓΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Σελ. 87

Παρασκευή 20 Ιουνίου 2008

ΥΓΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ - ΕΛΕΝΗ ΓΚΙΚΑ 13



Δεν είναι ο ίδιος ο γρίφος για τον καθένα. Κι ούτε κάνει για όλους, το ίδιο κλειδί. Και σίγουρα, τίποτε δεν υπάρχει απομονωμένο: όλα είναι στοιχεία μιας δομής. Κάθε δομή δε, είναι με τη σειρά της στοιχείο κάποιας άλλης δομής. Ό,τι υπάρχει είναι δομή, αλλ’ έχει ο καθένας έναν ολότελα δικό του τρόπο διαχείρισης του χάους. Ετσι κι εγώ γράφοντας, κρατιέμαι απ’ τη δική μου ιστορία σα να είναι χειρολαβή. Για να μη γκρεμοτσακιστούν διηγούνται οι άνθρωποι ιστορίες από καταβολής κόσμου, δίνοντας έτσι σχήμα, μορφή στο χάος της ανθρώπινης εμπειρίας. Διότι η γνώση ή η ανάμνηση ενίοτε, είναι τραυματική. Τι λέω, μονάχα τραυματική είναι η γνώση και η ανάμνηση. Έτσι όταν κάποιος γράφει ποτέ απολύτως δεν ξέρει εάν το κάνει για να ξεχάσει ή για να θυμηθεί.
Για να τ’ αντέξω, ακολουθώ την τεχνική του Περέκ, του Πεντζίκη ή του κρυπτόμενου απόντος, ήτοι αυτή των κεντρώνων, των δανεισμένων περικοπών. Αναζητώντας στα τραύματα και της δικής μου ζωής τα όμοια, για να τα νοιώσω σαν γάζα, υπαρξιακά θεραπευτική: Σε τούτη εδώ τη ζωή, δεν είμαι ο μόνος.
Οι κέντρωνες είναι ιμάτια που είχαν συρραφεί από πολλά τεμάχια. Από κέντρωνες κατασκεύαζαν ρούχα για δούλους, παπλώματα και σεντόνια, πανιά τοποθετούμενα κάτω από τα σαμάρια των υποζυγίων, καλύμματα πολεμικών μηχανημάτων για προφύλαξη από τα εχθρικά βλήματα, καλύμματα για το κεφάλι των πολεμιστών τοποθετούμενα κάτω από το κράνος για προστασία από τη διαρκή τριβή με το μέταλλο.
Από κέντρωνες βασάνων, λοιπόν, έχει κτιστεί μια ζωή. Κι από τους πιο επώδυνους κέντρωνες, η δική μου ζωή.
Αλλ’ ο καθένας ξέρει ν’ απαντήσει εύκολα σ’ ένα αίνιγμα, μόνο σ’ ένα γρίφο. Και το καινούργιο κρύβεται μονάχα στον τρόπο γραφής ή ανάγνωσης της ζωής.
Κι ό,τι ανακαλύπτουμε εμείς υπήρχε, αλλά δεν το γνωρίζαμε.
Κατά συνέπεια σημασία έχει το πώς θα τα πει κανείς, το πώς θα τα γράψει. Το πώς θα «ξαναδιαβάσει» αυτή την γεμάτη από κέντρωνες και συρραφές κληρονομημένων βασάνων ζωή.
Αλλά ο καθένας μονάχα σε ένα αίνιγμα γνωρίζει να απαντήσει. Τον ίδιο γρίφο πασχίζει να λύσει για μια ολόκληρη ζωή.
Κι εσένα, Σαβίνα, με κέντρωνες ήρθα να σ’ αγαπήσω. Αλλιώς δεν άντεχα’ παρά με κείμενα και με λόγια δανεικά. Δεμένος πισθάγκωνα μαζί σου για πάντα στο ίδιο αίνιγμα ζωής, στον ίδιο γρίφο, που δεν απάντησε από μας τους δυο, κανείς.
Σελ. 72-74

Δεν υπάρχουν σχόλια: